Dit bijzonder goed geschreven boek gaat over het werken met kwetsbaarheid, kwetsuren en trauma met behulp van Voice Dialogue. Marijke Leys levert hiermee een belangrijke verdiepende en innovatieve bijdrage aan de vakliteratuur over Voice Dialogue én aan de kennis over het werken met trauma. Verdiepend omdat nog niet eerder zo nauwkeurig onder woorden is gebracht hoe je met Voice Dialogue kunt werken met kwetsbaarheid en het Innerlijke kind. Innovatief omdat Marijke Leys ons ook nieuwe, door haar ontdekte wegen wijst en kennis van andere therapeutische stromingen in Voice Dialogue integreert.
Ik heb dit boek met ontroering en bewondering gelezen en het heeft me van het begin tot het einde geboeid en gevoed, ook voor mijn eigen werk als coach en opleider. Ontroering ontstond tijdens het lezen van de cases, waarin blijkt dat Voice Dialogue zoveel inzicht en heling teweeg brengt bij mensen met vragen over leven en werk. Bewondering omdat het meesterschap van de schrijfster van iedere bladzijde afspat. Marijke Leys, psychotherapeut, Voice Dialogue opleider en oprichter van het Voice Dialogue Instituut België, weet waar ze het over heeft. Zij biedt coaches en therapeuten met deze publicatie een rijk palet aan zorgvuldige manieren om cliënten oog in oog te brengen met hun kwetsbaarheid.
Marijke en ik leerden elkaar kennen toen we allebei in Californië in de leer waren bij Hal en Sidra Stone, de grondleggers van Voice Dialogue. We delen dezelfde ambitie: het gedachtegoed van Voice Dialogue overdragen en de methode verder ontwikkelen en uitbouwen. Marijke doet dat al vele jaren zeer voortvarend vanuit haar Voice Dialogue Instituut België. Sinds de oprichting daarvan in 2006 heeft zij – samen met haar team – honderden therapeuten en coaches opgeleid. Het werken met kwetsbaarheid, pijn en trauma heeft daarbij altijd haar bijzondere aandacht gehad. In haar therapiepraktijk verfijnde ze ondertussen haar manier van werken met het innerlijke kind, veelal werkend met cliënten met ernstige kwetsuren. Het was dan ook niet meer dan logisch dat dit boek zou voortkomen uit haar ervaring. Ik ben ontzettend blij dat ze Oog in oog met kwetsbaarheid geschreven heeft. Iedereen die met Voice Dialogue werkt zal er veel aan hebben.
Kwetsbaarheid en pijn, we kennen het allemaal uit ons eigen leven en we komen het tegen in het werk met onze cliënten. We zijn kwetsbare wezens en zoeken een leven lang naar manieren om zo min mogelijk te lijden. Van jongs af aan ontwikkelen we innerlijke kanten – primaire subpersonen – die ons innerlijke kind voor leed, afwijzing en falen proberen te behoeden. Hoe ingrijpender de kwetsing, des te sterker de bescherming. Dat is een noodzakelijk deel van onze groei naar volwassenheid.
Als mensen dan vastlopen in hun leven of zich willen bevrijden van ballast, is het vaak noodzakelijk om het vroeger opgelopen zeer weer onder ogen te komen. Zodat er zelfcompassie kan ontstaan en herstel kan plaatsvinden. Als je cliënt deze weg kan en durft te gaan, komt hij ook opnieuw in contact met de oorspronkelijke kwaliteiten van zijn innerlijke kind. Er ontstaat meer ruimte om te spelen, intiem te zijn, niet te hoeven presteren, levenslust en kracht te ervaren. Voorwaar geen slecht vooruitzicht. Maar pijn onder ogen komen, dat is geen sinecure. Die innerlijke zoektocht gaat vaak gepaard met angst, schaamte, woede, spijt en verdriet bij je cliënt.
Hoe kun je je cliënt zorgvuldig begeleiden bij deze reis naar binnen? Hoe kun je dit terrein vol voetangels en klemmen samen veilig betreden? Hoe voorkom je dat je cliënt daarbij door zijn gevoelens overspoeld raakt? Wat is jouw rol als facilitator en hoe kun je goed samenwerken met de poortwachters van je cliënt? Welke bijzondere beschermers kun je verwachten als er sprake is van trauma? Wat is voor jou als begeleider wijs om te doen en verstandig om te laten? En kun je ook té voorzichtig zijn? Terechte vragen. Marijke kent als geen ander de weg op dit terrein en laat je zien hoe je dit proces met Voice Dialogue kunt faciliteren. Helder, goed opgebouwd, toegankelijk geschreven en met pakkende voorbeelden draagt ze haar expertise over. Ze schreef Oog in oog met kwetsbaarheid welbewust zowel voor coaches als voor therapeuten en ze geeft daarbij concreet aan tot waar het werk van de coach kan gaan en waar de therapeut de reis met de cliënt nog verder kan voortzetten.
Marijke verstaat de kunst om met chirurgische precisie de weg naar het innerlijke kind terug te vinden. Ze toont je hoe je de cliënt stap voor stap in contact kunt brengen met onderliggende kwetsbaarheid. Door – zoals we dat in Voice Dialogue doen – niets te forceren – maar eerst te spreken met de kanten die ons willen beschermen. Ze demonstreert wanneer je de cliënt uitnodigt om – zoals zij dat zo treffend omschrijft – vanaf de middenstoel alleen voorzichtig een teen in het water te steken. En wanneer je zonder omhaal een innerlijk kind in je ruimte kunt uitnodigen. Ze illustreert haar werkwijze door het hele boek heen met praktijkvoorbeelden. Je kijkt als lezer als het ware over haar schouder mee, als zij in gesprek is met haar cliënt en diens subpersonen. Het is die combinatie van liefdevolle aandacht en heel goed weten wat ze doet, waardoor de subpersonen die zich aandienen zich stuk voor stuk erkend voelen. Dat raakt de cliënt vaak diep. Daar als lezer getuige van te zijn, raakte ook mij steeds weer. Bijvoorbeeld bij een subpersoon, die voor het eerst inziet wat voor wezenlijke bijdrage hij al die tijd geleverd heeft aan de bescherming van de cliënt. En die daar voor het eerst waardering voor krijgt. En bij die poortwachter die er alleen maar op uit blijkt te zijn om een gevreesde vloedgolf aan gevoelens in toom houden. Het is prachtig als dan uiteindelijk ook het innerlijke kind gehoord kan worden en de aandachtige zorg kan krijgen die het al die tijd gemist heeft. In Voice Dialogue heten we alle subpersonen welkom die zich aandienen en daar zien we in dit boek de helende werking van.
Oog in oog met kwetsbaarheid biedt iedere Voice Dialogue facilitator, beginnend en gevorderd, een praktische en doorleefde gids voor het werken met kwetsbaarheid en trauma. Ik wens je veel inspiratie en leesplezier toe. Dat het je werk met cliënten mag verrijken.
Judith Budde
(Deze tekst is als voorwoord verschenen in Oog in oog met kwetsbaarheid.)
© Boom Uitgevers Amsterdam & Marijke Leys, 2018.
Leys, M., (2018), Oog in oog met kwetsbaarheid. Voice Dialogue-praktijkboek voor coaches en therapeuten, Boom uitgevers: Amsterdam.
